ارزیابی تناسب اراضی با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در منطقه زرین شهر و مبارکه (اصفهان)

این مطالعه به منظور بررسی تناسب اراضی منطقه زرین­شهر و مبارکه واقع در غرب اصفهان به روش تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) برای کاربری­های مهم منطقه انجام گرفت. برای انجام ارزیابی، ابتدا ساختار سلسله مراتبی متشکل از هدف، معیار، زیرمعیار و گزینه ایجاد شد. هدف، تعیین اولویت کاربری در هر واحد اراضی (32 واحد)، معیارها شامل تناسب خاک، تناسب اقلیم، سودآوری ناخالص، فاصله تا بازار فروش، دسترسی به شبکه آب، عواقب محیطی فیزیکی و عواقب محیطی شیمیایی و گزینه­ها نیز عبارت از کشت گندم و کشت برنج بود. برای انجام مطالعات در منطقه به روش نظارت شده در واحدهای خاک با دانش کارشناسی، 39 خاک­رخ تشریح و معیارها بررسی گردید. با استفاده از پرسشنامه­های تکمیل شده (30 پرسشنامه) توسط کارشناسان­ و نرم­افزار Expert Choice 2000، وزن­های همه فاکتورها محاسبه شد؛ سپس با ضرب مقادیر واقعی استاندارد شده همه معیارها و زیرمعیارها در وزن­های محاسبه شده، وزن نهایی هر یک از کاربری­ها مشخص شد. نتایج نشان داد که حداکثر شاخص اراضی برای گندم در واحد 3-2 به میزان 4/77 و حداقل این شاخص در واحد 9-4 و به میزان 86/18 بود. بیشترین و کمترین مقدار شاخص اراضی برای برنج نیز به ترتیب 85/26 (در واحد 10-4) و 43/7 (در واحد 11-4) محاسبه گردید. بیشترین و کمترین وزن به ترتیب متعلق به معیار تناسب اقلیم و معیار فاصله تا بازار فروش با نرخ ناسازگاری 09/0 بود. نتایج این روش نشان داد که در همه واحدهای اراضی اولویت کاربری با کشت گندم می­باشد.